_ بخش شناخت از دیود ترایاک (TRIAC)
" بررسی و تحلیل " دیود Pinout ترایاک( Triac pinout) مانند کلید در مدارهای جریان متناوب با فرکانس پایین
پژوهشگر و نویسنده: دکتر ( افشین رشید)
نکته : دیود TRIAC قطعات الکترونیکی هستند که به عنوان کلید در مدارهای جریان متناوب با فرکانس پایین استفاده می‌شوند. TRIACها دستگاه‌های سه ترمینال هستند: Gate (G) ، Anode1و Anode 2 و از آنها به عنوان کلید‌های دو جهته برای جریان و ولتاژ متناوب استفاده می‌شود. عملکرد آن بسیار جالب است: عبور جریان بین پایانه‌های A1 و A2 یا بین A2 و A1 فقط در صورت اعمال سیگنال جریان به دروازه رخ می‌دهد. TRIAC حتی اگر جریان روی دروازه قطع شود ، در هدایت باقی می‌ماند.
نوع دیگری از دستگاه نیمه‌هادی به نام "سوئیچ Triode AC" یا Triac به طور خلاصه وجود دارد که همچنین عضو خانواده تریستور است که به عنوان وسیله تعویض نیرو در حالت جامد مورد استفاده قرار می‌گیرد اما مهمتر از همه این است که یک دستگاه "دو طرفه" است. به عبارت دیگر ، یک Triac می‌تواند توسط هر دو ولتاژ مثبت و منفی که بر روی آند آن اعمال می‌شود و با هر دو پالس ماشه مثبت و منفی که روی ترمینال Gate آن اعمال شده است ، مجدداً هدایت شود و آن را به یک دستگاه چهار سوئیچ گیت تبدیل کند. می‌توان از تریستورها برای کنترل لامپ‌ها ، موتورها یا مدارات استفاده کرد. که جریان را فقط از یک جهت ، از آند به کاتد عبور می‌دهد . برای مدارهای سوئیچینگ DC این ویژگی سوئیچینگ "یک طرفه" ممکن است قابل قبول باشد زیرا یک بار باعث می‌شود که تمام توان DC مستقیماً به بار تحویل داده شود. اما در مدارهای سوئیچینگ AC سینوسی ، این تعویض یک طرفه ممکن است مشکلی ایجاد کند زیرا تنها در طول نیمی‌از چرخه (مانند یک یکسو کننده نیم موج) انجام می‌شود وقتی که آند صرف نظر از کاری که سیگنال گیت انجام می‌دهد مثبت است. سپس برای عملکرد AC فقط نیمی‌از نیرو توسط یک تریستور به بار تحویل داده می‌شود.
یک Triac دقیقاً مانند دو تریستور معمولی که به طور هم زمان معکوس (پشت به پشت) با همدیگر احاطه شده اند ، رفتار می‌کند و به دلیل این ترتیب ، دو تریستور یک ترمینال دروازه مشترک را با هم در یک بسته سه ترمینال واحد به اشتراک می‌گذارند.ا ز آنجا که یک ترایاک در هر دو جهت از یک موج موج سینوسی انجام می‌شود ، مفهوم ترمینال آندود و یک ترمینال Cathode که برای شناسایی ترمینال‌های اصلی قدرت یک تریستور استفاده می‌شود با شناسایی‌های جایگزین می‌شوند. در اکثر برنامه‌های تعویض AC ، ترمینال دروازه triac با ترمینال مشترک ، مشابه رابطه دروازه-کاتد تریستور یا رابطه پایه-امیتر ترانزیستور همراه است.
دیود Pinout ترایاک( Triac pinout) یک مبدل AC سه پایه است که متفاوت از سایر مبدل‌های سیلیکونی کنترل شده میباشد. این یک دستگاه نیمه‌هادی دو طرفه، چهار لایه است که قدرت AC را کنترل می‌کند. ترایاک تا حداکثر قدرت ۱۶ کیلو وات در بازار موجود است. دیود ترایــاک عنصری مانند SCR اســت ، با این تفاوت که در مدار می‌تواند ولتاژ را در هر دو نیم ســیکل مثبت و منفی برش دهد و روی هر دو نیم ســیکل مثبت و منفی کنترل داشــته باشد. عملکرد ترایاک مانند دو عدد تریستوری است که با یکدیگر به صورت موازی و معکوس بسته شده اند . در عمل اگر هدف کنترل ولتاژ در نیم سیکل‌های مثبت و منفی باشــد ، می‌توانیم از دو عدد تریستور که به طور موازی و معکوس بسته شده اند استفاده کنیم ، این روش در توان‌های خیلی زیاد به کار می‌رود. برای روشــن کردن ترایاک ، نیــاز به رعایت قطب‌های ولتاژ نیســت . یعنی در هر شــرایطی ترایــاک را می‌توان روشن کرد .این امر ضریب اطمینان روشن شدن ترایاک را کاهــش می‌دهد، از این رو این قطعه در مدارهایی که زیاد حساس نیستند اســتفاده می‌شود. ترایاک با آمپر‌های بسیار بالا نیز ساخته می‌شود.
پژوهشگر و نویسنده: دکتر ( افشین رشید)
دکترایِ تخصصی نانو _ میکرو الکترونیک